مدیریت پرورش
نادر پاپی؛ سید جواد علیمحمدی جلودار؛ مجید ارفعی بیدگلی
دوره 12، شماره 45 ، شهریور 1403، صفحه 3-8
چکیده
این آزمایش با هدف بررسی عملکرد تولیدمثلی گوسفندان زل استان مازندران در فصل غیرتولیدمثل و مقایسۀ آن با عملکرد در فصل تولیدمثل، انجام شد. برای این منظور تعداد 260 رأس میش زل دو تا شش ساله با میانگین وزن زنده 78/4 ± 8/33 کیلوگرم در دو فصل پاییز و بهار در ایستگاه ملی تحقیق وتوسعۀ گاو دومنظوره (گاودشت) مورد استفاده قرار گرفت. میش‌ها در شهریور ...
بیشتر
این آزمایش با هدف بررسی عملکرد تولیدمثلی گوسفندان زل استان مازندران در فصل غیرتولیدمثل و مقایسۀ آن با عملکرد در فصل تولیدمثل، انجام شد. برای این منظور تعداد 260 رأس میش زل دو تا شش ساله با میانگین وزن زنده 78/4 ± 8/33 کیلوگرم در دو فصل پاییز و بهار در ایستگاه ملی تحقیق وتوسعۀ گاو دومنظوره (گاودشت) مورد استفاده قرار گرفت. میش‌ها در شهریور و مهرماه سال 1399 وارد برنامۀ جفتگیری شدند و به ازائ هر 26 رأس میش، یک رأس قوچ اختصاص دادهشد. تعداد 245 رأس از این میش‌ها در فروردین سال 1400، دوباره وارد برنامۀ جفتگیری شدند و با همان قوچهای مرحلۀ پیش، آمیزش دادهشدند. طول مدت جفتگیری در هر دو مرحله، 45 روزدر نظر گرفته شد. اطلاعات زایش میش‌ها در هر دو بازۀ زمانی ثبت گردید. نتایج نشان داد در فصل تولیدمثل و خارج از فصل به‌ترتیب، میزان آبستنی 87 و 82 درصد، دوقلوزایی 5/12 و 6/5 درصد و برهزایی 2/96 و 3/83 درصد بود (01/0>P). میانگین وزن تولد بره در فصل تولیدمثل و خارج از فصل به‌ترتیب 033/3 و 910/2 کیلوگرم بود و تحت تأثیر فصل زایش قرار نگرفت. بنابر نتایج این پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت، در صورت فراهم نمودن شرایط مناسب محیطی ازجمله تغذیه کافی، گوسفند زل توانایی فحلی و آبستن شدن در فصل بهار را نیز دارد.
ژنتیک مولکولی
حامد اسدالهی؛ سعید انصاری مهیاری؛ رسول واعظ ترشیزی؛ حسین عمرانی؛ علیرضا احسانی
دوره 12، شماره 45 ، شهریور 1403، صفحه 9-18
چکیده
با توجه به اهمیت صفات مربوط به رشد، هنگام استفاده از اطلاعات ژنومی و نشانگرهای ژنتیکی برای انجام ارزیابیهای ژنومی مختلف در سطح مزرعه با هزینههای بالای تعیین ژنوتیپ به عنوان یک مسئله جدی مواجه خواهیم بود. نتایج تحلیلی نشان میدهد که پیادهسازی ارزیابیهای ژنومی توسط سطوحی از نشانگرهای با فراوانی آللی مختلف (MAF) از طریق جداسازی ...
بیشتر
با توجه به اهمیت صفات مربوط به رشد، هنگام استفاده از اطلاعات ژنومی و نشانگرهای ژنتیکی برای انجام ارزیابیهای ژنومی مختلف در سطح مزرعه با هزینههای بالای تعیین ژنوتیپ به عنوان یک مسئله جدی مواجه خواهیم بود. نتایج تحلیلی نشان میدهد که پیادهسازی ارزیابیهای ژنومی توسط سطوحی از نشانگرهای با فراوانی آللی مختلف (MAF) از طریق جداسازی SNP های دارای اثر بالاتر، به عنوان یک روش مناسب غربالگری SNP ها در جهت افزایش صحت ارزیابی و کاهش هزینههای ژنوتیپ می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. در واقع ارزیابی ژنومی تکمرحلهای بر مبنای استفاده از MAF های مختلف می‌تواند به‌عنوان یک الگوی جدید در جهت شناسایی SNP های با اثر بالا و افزایش صحت ارزیابیها مورد استفاده قرار گیرد. به طور کلی نتایج پژوهشهای محققین مختلف نشان میدهد که پیادهسازی ارزیابیهای ژنومی با استفاده از مقادیر مختلف MAF، در جمعیتهای طیور می‌تواند کاهش هزینهها و افزایش بهره‌وری اقتصادی را بههمراه داشته باشد. لذا در این بازبینی، تاثیر گروه های انتخابی نشانگر و سطوح مختلف MAF جهت جدا سازی و غربالگری SNP های دارای اثر بالاتر و به کار بردن این SNP ها برای انجام ارزیابی های ژنومی، مورد بحث قرار گرفت.
مدیریت پرورش
عبدالمهدی کبیری فرد؛ امیر ارسلان کمالی؛ محمود دشتی زاده؛ سیدابوطالب صادقی؛ حسین خاج؛ پرویز بیات
دوره 12، شماره 45 ، شهریور 1403، صفحه 19-28
چکیده
رول مقوایی مخصوص بستر یکی از موادی است که اخیراً به‌عنوان بستر در سالن‌های پرورش جوجه‌های گوشتی رایج شده است، ولی شرایط یک بستر مناسب را ندارد. برگ درخت خرما یکی از موادی است که می‌توان از آن به‌عنوان بستر جوجه‌های گوشتی استفاده کرد. در این مطالعه، مقایسه استفاده ازرول مقوایی (تیمار 1) با برگ درخت خرما (تیمار 2) به‌عنوان ماده بستری ...
بیشتر
رول مقوایی مخصوص بستر یکی از موادی است که اخیراً به‌عنوان بستر در سالن‌های پرورش جوجه‌های گوشتی رایج شده است، ولی شرایط یک بستر مناسب را ندارد. برگ درخت خرما یکی از موادی است که می‌توان از آن به‌عنوان بستر جوجه‌های گوشتی استفاده کرد. در این مطالعه، مقایسه استفاده ازرول مقوایی (تیمار 1) با برگ درخت خرما (تیمار 2) به‌عنوان ماده بستری در دو سالن6000 قطعه‌ای جوجه گوشتی یک‌روزه سویه تجاری راس 308، در استان بوشهر اجرا شد. مصرف خوراک روزانه و میانگین وزن زنده نهایی در تیمار 2 نسبت به تیمار 1، به‌ترتیب به میزان 45/2 و 127 گرم بیشتر بود. شاخص تولید در تیمار2، به میزان 51/24 واحد بیشتر از تیمار 1 بود. ضریب تبدیل خوراک کل دوره در تیمار 2 (81/1) نسبت به تیمار 1 (87/1) بهتر بود. هزینه خوراک مصرفی به ازای هر کیلوگرم وزن زنده در تیمار 2، به میزان 3550 ریال، کمتر از تیمار 1 بود. درصد شیوع زخم کف پا در تیمار 2 (33/68) نسبت به تیمار 1 (95) کاهش معنی‌داری نشان داد. مصرف سوخت گازوئیل و هزینه برق مصرفی در تیمار 2، به‌ترتیب به میزان 6800 لیتر و 860/396 هزار ریال، نسبت به تیمار 1 کمتر بود. از نظر عملکرد اقتصادی، تیمار 2 نسبت به تیمار 1، به میزان 341430 هزار ریال، سود ناخالص بیشتری داشته است. به‌طور کلی، نتایج نشان داد که استفاده از برگ درخت خرما به‌عنوان یک بستر جدید، می‌تواند سبب افزایش بهره‌وری در واحدهای پرورش جوجه گوشتی شود.
مدیریت پرورش
امیر ارسلان کمالی؛ عبدالمهدی کبیری فرد؛ محمود دشتی زاده؛ سید ابو طالب صادقی؛ حسین خاج؛ رضا عباسی
دوره 12، شماره 45 ، شهریور 1403، صفحه 29-38
چکیده
اثرات منفی محیطی، تأثیر قابلتوجهی بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در استان بوشهر دارند. لذا شناخت مشکلات مربوط به ساختمان و تأسیسات مرغداریهای گوشتی و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود آنها، ضروری می‌باشد. بهمنظور بررسی وضعیت ساختمانهای مرغداریهای استان و شناخت معایب مربوطه، تعداد 129 مرغداری فعال انتخاب شد و اطلاعات ...
بیشتر
اثرات منفی محیطی، تأثیر قابلتوجهی بر عملکرد جوجه‌های گوشتی در استان بوشهر دارند. لذا شناخت مشکلات مربوط به ساختمان و تأسیسات مرغداریهای گوشتی و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود آنها، ضروری می‌باشد. بهمنظور بررسی وضعیت ساختمانهای مرغداریهای استان و شناخت معایب مربوطه، تعداد 129 مرغداری فعال انتخاب شد و اطلاعات مرغداران و ویژگیهای ساختمانها و تأسیسات مرغداری‌ها بهدست آمد. طبق نتایج، حدود 40 درصد از مرغداران، کمتر از 40 سال سن دارند و 30 درصد آنها دارای مدرک فوق‌دیپلم و بالاتر می‌باشند. حدود نیمی از مرغداری‌ها دارای 4 سالن می‌باشند که در اغلب آنها، دو سالن در امتداد هم و دارای یک سرسالن مشترک در وسط هستند. فاصله هواکشها و پنجره‌های ورودی هوای خنککنندهها از کف سالن، به‌ترتیب فقط در 25 و 17 درصد مرغداری‌ها در محدوده مناسب قرار دارد و فاصله پنجره‌های ورودی هوا از صفحات خنککنندههای تبخیری، تنها در 40 درصد مرغداری‌ها رعایت شده است. محل استقرار پنجره‌های ورودی هوا در 64 درصد مرغداری‌ها، در ابتدای طول سالن‌ها است. بیشترین ترکیب مواد استفاده شده در سقف، به‌ترتیب ورق گالوانیزه، پشمشیشه، کارتنپلاست و سپس ایرانیت سیمانی، پشمشیشه، توری هستند و جنس 82 درصد دیوار سالن‌ها، بلوک سیمانی است. 73 درصد آبخوری‌ها زنگوله‌ای و 27 درصد نیپل هستند و بیشترین دان‌خوری‌ها به‌ترتیب از نوع بشقابی و زنجیری می‌باشند. نتایج این تحقیق نشان داد که فاصله هواکشها و پنجره‌های ورودی هوای خنککنندهها از کف سالن، فاصله پنجره‌های ورودی هوا از صفحات خنککنندههای تبخیری، محل استقرار پنجره‌های ورودی هوا، ترکیب مواد استفاده شده در سقف و نوع آبخوری مرغداری‌ها، باید اصلاح شوند.
رضا وکیلی؛ سروش ایروانی
دوره 12، شماره 45 ، شهریور 1403، صفحه 39-44
چکیده
برای مخلوط کردن خوراک دام از مخلوط‌کن های مکانیکی زیادی استفاده می‌شود که انتخاب آنها عمدتاً به نوع ماده‌ای که باید مخلوط شود و راندمان مخلوط کردن بستگی دارد. این مطالعه با هدف مقایسه درصد یکنواختی کنسانتره‌ها در مخلوط‌کن‌های عمودی یک، دو و سه تنی در زمان‌های مختلف انجام شد. برای این منظور مخلوط‌کن‌های عمودی مورد مطالعه در ...
بیشتر
برای مخلوط کردن خوراک دام از مخلوط‌کن های مکانیکی زیادی استفاده می‌شود که انتخاب آنها عمدتاً به نوع ماده‌ای که باید مخلوط شود و راندمان مخلوط کردن بستگی دارد. این مطالعه با هدف مقایسه درصد یکنواختی کنسانتره‌ها در مخلوط‌کن‌های عمودی یک، دو و سه تنی در زمان‌های مختلف انجام شد. برای این منظور مخلوط‌کن‌های عمودی مورد مطالعه در سطح گاوداریهای شهرستان‌های گناباد، فردوس، خضری و تربت‌حیدریه شناسایی و عملیات مخلوط کردن جیرهها روی آنها صورت گرفت. تمامی مخلوط‌کن‌های مورد استفاده در این مطالعه مخلوط‌کن‌های ساخته شده توسط شرکت‌های معتبر ایرانی بودند. اجزای خوراک جیره آزمایشی با نسبت جو (7/44 درصد)، ذرت (5/13 درصد)، سبوس گندم (16 درصد)، کنجاله سویا (5/10 درصد)، کنجاله تخم پنبه (9 درصد)، کنجاله کلزا (5 درصد)، نمک (3/0 درصد) و پرمیکس مواد معدنی (5/0 درصد) و ویتامینی (5/0 درصد) بودند. تعداد تکرارهای مخلوط کردن برای هر مخلوط‌کن (با حجم یک، دو و سه تنی) 30 بار و زمان در نظر گرفته شده 15، 30 و 45 دقیقه برای هر حجم مخلوط در نظر گرفته شد. برای محاسبه ضریب یکنواختی مخلوط‌کن از نمک به عنوان مارکر استفاده شد. با افزایش زمان مخلوط کردن کاهش در ضریب یکنواختی ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام و دیواره سلولی مشاهده شد که معنی‌دار نبود. با توجه به نتایج بهترین مخلوط‌کن جهت تهیه خوراک، مخلوط‌کن‌های دو تنی و در زمان 30 دقیقه است.
نشخوارکنندگان
محمود صحرائی؛ نادر اسدزاده
دوره 12، شماره 45 ، شهریور 1403، صفحه 45-50
چکیده
در روش سنتی پرورش گوسفند مغانی، بره‌ها همراه با میش‌ها از مرتع استفاده می‌نمایند و کاملاً وابسته به شیر مادر و علوفه‌ی مرتع هستند. در این روش در دوره شیرخوارگی از دانه‌ها و کنسانتره در تغذیه بره‌ها استفاده نمی‌شود. بنابراین ممکن است، بره‌ها از رشد کافی برخوردار نیستند و زمان رسیدن به وزن مطلوب کشتار طولانی است لیکن با استفاده ...
بیشتر
در روش سنتی پرورش گوسفند مغانی، بره‌ها همراه با میش‌ها از مرتع استفاده می‌نمایند و کاملاً وابسته به شیر مادر و علوفه‌ی مرتع هستند. در این روش در دوره شیرخوارگی از دانه‌ها و کنسانتره در تغذیه بره‌ها استفاده نمی‌شود. بنابراین ممکن است، بره‌ها از رشد کافی برخوردار نیستند و زمان رسیدن به وزن مطلوب کشتار طولانی است لیکن با استفاده از جیره استارتر در تغذیه کمکی بره‌های شیرخوار طول دوره پرورش کوتاه‌تر و ضمن کاهش تلفات برها وزن کشتار افزایش می‌یابد از ویژه‌گی‌های منحصر به فرد این دستاورد می-توان به مطابقت کامل آن با احتیاجات غذایی بره‌ها، سهولت تهیه و مصرف، ارزانی قیمت و بهبود عملکرد بره-های شیرخوار در سامانه روستایی اشاره کرد. در این دستاورد اقلام خوراکی از قبیل ذرت، جو، سبوس گندم، مکمل، نمک و غیره بعد از آسیاب کردن مطابق فرمول برای تهیه کنسانتره ( با 5/17 درصد پروتئین خام و 65/2 مگاکالری انرژی قابل متابولیسم) مخلوط می‌شوند. تغذیه بره‌های شیرخوار با این کنسانتره به مدت 90 روز از سن یک ماهگی لغایت چهار ماهگی انجام می‌شود و برای هر بره 50 کیلوگرم در نظر گرفته می‌شود. به‌طور کلی، از نظر اقتصادی درآمد خالص ناشی از فروش هر رأس بره تغذیه شده با کنسانتره استارتر معادل 67 درصد بیشتر از روش سنتی بوده که نشانگر اثرات مفید تغذیه با کنسانتره استارتر در بهبود عملکرد بره-های شیرخوار در سامانه روستایی است.
ژنتیک کمی
جواد رحمانی نیا؛ عاطفه سیددخت
دوره 12، شماره 45 ، شهریور 1403، صفحه 51-62
چکیده
بشر امروز شاهد انقراض بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری و یا از میان رفتن تنوع ژنتیکی آنهاست و لذا همه دست‌اندرکاران و متولیان چه در حوزه‌های کشاورزی و دامپروری و چه در بخش محیط‌زیست توجه ویژه خود را به وضعیت تنوع ژنتیکی و حفظ آن معطوف داشته‌اند. در حوزه دام نیز در سالهای اخیر و با گسترش نژادهای اصلاح شده، شدت انتخاب زیاد شده و شاهد ...
بیشتر
بشر امروز شاهد انقراض بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری و یا از میان رفتن تنوع ژنتیکی آنهاست و لذا همه دست‌اندرکاران و متولیان چه در حوزه‌های کشاورزی و دامپروری و چه در بخش محیط‌زیست توجه ویژه خود را به وضعیت تنوع ژنتیکی و حفظ آن معطوف داشته‌اند. در حوزه دام نیز در سالهای اخیر و با گسترش نژادهای اصلاح شده، شدت انتخاب زیاد شده و شاهد کاهش اندازه مؤثر جمعیت در بسیاری از نژادها هستیم که چنین رخدادی سبب کاهش یافتن تنوع ژنتیکی می‌شود. پیش از این محققین از شجره برای برآورد پارامترهای تنوع ژنتیکی استفاده میکردند اما در طول دهههای گذشته، توسعه نشانگرهای ژنومی نیز در این امر به یاری آنها آمده بهگونهای که تنوع ژنتیکی با دقت بیشتر برآورد شده و انتخاب و همچنین اولویتبندی دامها برای حفظ منابع ژنتیکی بهبود یافته است. این مقاله، به بررسی فرآیند تکامل نشانگرهای ژنومی در دامپروری پرداخته و سپس فنآوریهایی را که بر مبنای مطالعه ژنوم، امکان برآورد و حفظ تنوع ژنتیکی دام را فراهم می‌نمایند، معرفی خواهد نمود.
