نوع مقاله : مقاله آموزشی ، پژوهشی
نویسنده
عضو شورای سیاستگذاری شتر کشور و عضوکانون شتردارن بومی
چکیده
هدف از تدوین این مقاله، جمعآوری دانش بومی در زمینه رفتارشناسی شترهای نر (لوک) به ویژه در زمان مستی و معیارهای انتخاب لوک برتر از دیدگاه جامعه محلی است. از شاخصهای انتخاب لوک برتر، پشم زیاد، اندام مناسب، قد و قامت بلند، مادران قوی هیکل و پُرشیر است. بهعلاوه رنگهای خاصی چون سرخ، سرخ آتشی و سیاه، کوهان تیز و بلند، سر و کله بزرگ، دلیری و جنگجویی، بومی و محلی بودن .. از جمله مواردی است که در انتخاب لوک گله، مورد نظر شتردارن بومی است. در فصل زمستان (اوایل دی ماه)که فصل جفتگیری است، تغییرات فاحشی در میان شترهای نر رخ میدهد. این تغییرات در تغذیه نرها، وضعیت جسمانی و فیزیکی و نوع رفتار لوکها قابل مشاهده است. در این فصل لوکها برای تصاحب مادهها، نبرد نموده و برتری خود را به نمایش میگذارند. لوکها در فصل جفتگیری دچار کاهش وزن شدید شده و شکم آنها از حالت پهنی خارج و کاملا باریک میشود که این وضعیت جسمانی، عملیات جفتگیری را راحت مینماید. به لحاظ رفتاری نیز علاوه بر درگیری شدید بین لوکها، تولید صدایی شبیه سوت، ساییدن دندان، تکانهای شدید سر و دم همراه با ادرار کردن، توسعه غده پشتسری و ترشح مایع تیره رنگ، ادرار کردن و پخش آن با دم به پشت، حرکات مختلف و شدید سر، گاز گرفتن پای همدیگر، در نهایت حرکت تهاجمی سر همراه با نشان دادن تیزی دندان، خارج کردن تودهای گوشتی از دهان یا پرده شراح النحک صورت میگیرید.
کلیدواژهها