نوع مقاله : مقاله آموزشی ، پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا بحرینی بهزادی ¹
• امینه قانع ²
• جواد حبیبی زاد ¹

¹ استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

² دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

چکیده

هدف از انجام این پژوهش برآورد پارامترهای ژنتیکی رکوردهای روز‌آزمون صفت تولید شیر گاو‌های هلشتاین با استفاده از مدل تابعیت تصادفی و برازش تابع چندجمله‌ای لژاندر بود. برای این منظور از 111252 رکورد روزآزمون دوره‌ی شیردهی اول که در بین سال‌های 1365 تا 1392 توسط مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور جمع‌آوری شده بود، استفاده گردید. مؤلفه‌های واریانس و پارامترهای ژنتیکی صفت تولید شیر با استفاده از مدل حیوانی تحت نرم افزار WOMBAT برآورد شدند. در مدل مورد استفاده، اثر ثابت گروه همزمان گله-سال-فصل زایش و متغیر کمکی سن گاو هنگام اولین زایش قرار داده شد. تابع چندجمله‌ای لژاندر با درجات برازش 2 تا 6 جهت در نظر گرفتن شکل منحنی شیردهی گاوها در دو سطح ژنتیکی افزایشی و محیطی دائم استفاده شد. مدل تابعیت تصادفی با درجه‌ی برازش 6 برای اثرات ژنتیکی افزایشی و محیطی دائم به عنوان بهترین مدل تعیین شد. نتایج به‌دست آمده نشان داد که میانگین وراثت‌پذیری صفت تولید شیر در نیمه‌ی اول دوره‌ی شیردهی بیشتر از میانگین وراثت‌پذیری به‌دست آمده برای نیمه‌ی دوم آن بود. بیشترین مقدار وراثت‌پذیری در ماه آخر (35/0) و کمترین مقدار آن مربوط به اولین ماه شیردهی (14/0) می‌باشد. حداکثر میزان همبستگی ژنتیکی بین ماه‌های نزدیک به یکدیگر به‌دست آمد که با افزایش فاصله بین آنها همبستگی‌ها کاهش پیدا نمود. به طور کلی مدل تابعیت تصادفی به‌دلیل اعمال منحنی شیردهی حیوانات در دو سطح ژنتیکی افزایشی و محیطی دائم و با در نظر گرفتن همبستگی ژنتیکی میان رکوردهای روزآزمون برای ارزیابی دقیق‌تر رکوردهای تکرارشده در زمان پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• پارامتر ژنتیکی
• تابعیت تصادفی
• تولید شیر
• روزآزمون
• گاو هلشتاین